واکنش به آزادسازی قیمت بلیت هواپیما

رئیس سازمان هواپیمایی کشوری با بیان اینکه در مرحله اول اجرای آزادسازی نرخ بلیت هواپیما نرخ ۱۷۰ مسیر آزاد شد اما نرخ ۸۷ مسیر همچنان تابع نرخ گذاری سازمان هواپیمایی است، در پاسخ به این سوال که آیا ادامه تکلیفی بودن نرخ ۸۷ مسیر منجر به کاهش تمایل ایرلاین ها برای پرواز در این مسیرها نمی شود؟ گفت: سازمان هواپیمایی نظارت کامل بر مسیرهای پروازی حمایتی که از مسیرهای کم تقاضا هستند دارد.طبق قانون برنامه پنجم توسعه نرخ بلیت هواپیما باید تا پایان سال اول این برنامه (۱۳۹۰) متنوع سازی و از ابتدای سال سوم (۱۳۹۲) برنامه پنجم توسعه نیز به طور کامل آزاد می شد اما به دلیل نبود زیرساخت های لازم و نبود کشش بازار، اجرای آن به تعویق افتاد.گرچه اردیبهشت ماه سال گذشته آزادسازی قیمت بلیت هواپیما مصوب شد، اما این طرح هرگز اجرایی نشد، تا جایی که هفته گذشته مصوبه این طرح برای ۱۷۰ مسیر هوایی ابلاغ شد.طبق اعلام سازمان هواپیمایی کشوری، کل مسیرهای پروازی کشور ۲۵۷ مسیر است که در مرحله اول آزادسازی نرخ بلیت هواپیمای ۱۷۰ مسیر پروازی آزاد شد که بر این اساس ۲۶ مسیر پروازی به جزایر کیش و قشم، ۳۷ مسیر منتهی به شهرهای نفتی، ۳۵ مسیر انفرادی و ۷۲ مسیر جدید که درحال حاضر پروازی توسط ایرلاین ها در این مسیرها برقرار نیست آزاد شدند. علاوه بر این نرخ بلیت ۸۷ مسیر پروازی به دلیل کمبود مسافر و قرار گرفتن در مناطق کمتر برخوردار همچون گذشته مشمول قیمت گذاری می شوند و سقف نرخ گذاری به مدت یک سال برای این مقاصد پروازی تمدید شده است.

در این دستورالعمل آمده است که به منظور بهبود شرایط سفر، افزایش رضایتمندی مسافران و ارتقای فضای کسب و کار در حوزه سفرهای هوایی داخل کشور جمهوری اسلامی ایران، آزادسازی نرخ بلیت و شبکه پروازهای داخلی اعم از پروازهای برنامه ای و دربستی بر اساس شرایط مندرج در این دستورالعمل اجرا می شود.

اما بالاخره از اواخر خردادماه سال گذشته نرخ بلیت هواپیما در فاز نخست متنوع شد به این معنا که ایرلاین ها تنها مجاز به افزایش نرخ های بلیت تا سقف ۳۰ درصد بیش از نرخ های مصوب سازمان هواپیمایی مشروط بر رعایت الزاماتی از جمله افزایش خدمات بودند تا در نهایت با تصویب شورایعالی هواپیمایی و تایید وزیر راه و شهرسازی در نهایت با استناد به بند «ب» ماده ۱۶۱ قانون برنامه پنجم توسعه اجرای آزادسازی نرخ بلیت هواپیما در سال پایانی برنامه کلید خورد.

با این حال به نظر می رسد دولت به سمت آزادسازی قیمت ها رفته است و آزادسازی بلیت هواپیما، از جمله اولین قدم ها در مسیر اقتصاد آزاد باشد، از طرفی دیگر باید توجه کرد که چند درصد مردم در کشور از حمل و نقل هوایی بهره می برند و این تغییرات بر سبد هزینه های کدام قشر تاثیر گذار است.

برخی صاحب نظران اقتصادی بر این باروند که هرچه زودتر باید قیمت بلیت هواپیما آزاد می شد، به همین دلیل اجرای آن در حال حاضر جای هیج تعجبی ندارد،  از این رو این همه جنجال نیاز ندارد. در مقابل نیز برخی دیگر معتقدند که هواپیمایی  ایران حتی با آزادسازی قیمت بلیت هواپیما و افزایش کیفیتش بازهم از هم رده های خود در دنیا عقب است.

در این شرایط برخی می گویند تنها ۴ درصد مسافران در کشوراز حمل و نقل هوایی استفاده می کنند، پس این همه جنجال و تبلیغ بر سر چیست؛ آیا این جنجال ها تنها برای قشر خاصی است که از حمل و نقل هوایی بهره می برند؟ یا دلیلی غیر از آن است.

در این زمان برخی دیگر سیگنال مثبت تری از آزادسازی قیمت بلیت هواپیما دریافت کرده اند و بر این باورند که با اجرای این طرح، گام بزرگی در جهت حرکت به سمت اقتصاد آزاد برداشته می شود، چرا که تا پیش از این بازار رقابتی در بخش هوایی وجود نداشته است، اما ممکن است از این پس با اجرای طرح متنوع و آزادسازی قیمت بلیت هواپیما، دولت دخالت کمتری در نرخ گذاری داشته باشد.